توسط : در ساختار پیچیده خودروهای سنگین، اجزای بسیاری برای عملکرد روان و مؤثر موتور و گیربکس ایفای نقش می‌کنند، اما یکی از مهم‌ترین و در عین حال کمتر شناخته‌شده‌ترین بخش‌ها، دیفرانسیل است. این قطعه نقشی اساسی در انتقال نیروی موتور به چرخ‌ها دارد و در عین حال باعث ایجاد تعادل و پایداری در حرکت خودرو می‌شود.
در این مقاله به بررسی دقیق عملکرد دیفرانسیل، انواع آن در خودروهای سنگین، علائم خرابی، روش‌های نگهداری و تفاوت آن با دیگر قطعات انتقال قدرت می‌پردازیم.
📌 دیفرانسیل چیست و چه کاری انجام می‌دهد؟
دیفرانسیل (Differential) بخشی از سیستم انتقال قدرت است که بین دو چرخ محرک خودرو قرار می‌گیرد. وظیفه اصلی آن توزیع گشتاور موتور بین چرخ‌ها و تنظیم سرعت چرخش آن‌ها در هنگام پیچیدن یا حرکت در مسیرهای متفاوت است.
در خودروهای سنگین، که معمولاً وزن بار زیاد است و مسیرهای ناهموار یا شیب‌دار پیموده می‌شود، نقش دیفرانسیل حتی از خودروهای سبک نیز مهم‌تر می‌شود. این قطعه باعث می‌شود در هنگام گردش، چرخ داخلی و خارجی با سرعت متفاوت بچرخند، بدون آنکه فشار مضاعفی بر محور وارد شود.
⚙️ اجزای اصلی دیفرانسیل
چرخ دنده پینیون (Pinion Gear) که از شفت خروجی گیربکس نیرو را دریافت می‌کند.
چرخ دنده رینگ یا کرانویل (Ring Gear) به چرخ‌دنده پینیون متصل شده و حرکت را به داخل دیفرانسیل منتقل می‌کند.
چرخ‌دنده‌های خورشیدی (Side Gears) مستقیماً با پلوس‌ها در ارتباط هستند.
چرخ‌دنده‌های سیاره‌ای (Spider Gears) واسطه‌ای میان خورشیدی‌ها برای تنظیم اختلاف سرعت چرخ‌ها.
پوسته دیفرانسیل (Differential Case) قاب یا محفظه‌ای فلزی که از کل مجموعه محافظت می‌کند.
🛻 انواع دیفرانسیل در خودروهای سنگین
1. دیفرانسیل ساده (Open Differential)
رایج‌ترین نوع که گشتاور را به دو چرخ توزیع می‌کند. در شرایط لغزنده ممکن است یکی از چرخ‌ها نیروی بیشتر دریافت کند.
2. دیفرانسیل قفل‌شونده (Locking Differential)
قابلیت قفل شدن دارد تا در شرایط خاص مانند جاده‌های خاکی، هر دو چرخ با سرعت برابر بچرخند.
3. دیفرانسیل لغزش محدود (LSD)
با استفاده از کلاچ یا سیستم هیدرولیکی، بین دیفرانسیل باز و قفل‌شونده تعادل ایجاد می‌کند.
4. دیفرانسیل مرکزی (در خودروهای 6×6 یا 8×8)
در خودروهای چند محور برای تقسیم نیرو بین محورهای جلو و عقب.
⚠️ علائم خرابی دیفرانسیل
- صدای زوزه در هنگام گاز دادن یا رها کردن گاز
- لرزش هنگام شتاب‌گیری یا ترمز ناگهانی
- نشتی روغن از محفظه دیفرانسیل
- گیر کردن خودرو هنگام گردش
- عدم تعادل در حرکت چرخ‌ها
🛠️ نکات فنی و نگهداری دیفرانسیل
- استفاده از روغن دیفرانسیل با گرید مناسب (GL-5)
- تعویض منظم روغن هر ۴۰ تا ۶۰ هزار کیلومتر
- بازرسی منظم کاسه‌نمدها و جلوگیری از ورود گرد و غبار
- توجه به صدای ناهنجار و بررسی تخصصی در صورت مشاهده
❓ تفاوت دیفرانسیل با گیربکس چیست؟
در حالی که گیربکس وظیفه تغییر نسبت دنده و کاهش یا افزایش گشتاور و سرعت را دارد، دیفرانسیل وظیفه توزیع نیروی خروجی گیربکس به چرخ‌ها و هماهنگ کردن سرعت چرخ‌ها را به‌عهده دارد.
🤝 نتیجه‌گیری
دیفرانسیل در خودروهای سنگین نه‌تنها نقش انتقال قدرت را دارد، بلکه عملکرد آن در پایداری، حرکت در پیچ‌ها، کاهش مصرف سوخت و افزایش عمر چرخ‌ها و پلوس‌ها حیاتی است. انتخاب نوع مناسب دیفرانسیل، استفاده از روغن باکیفیت، و انجام سرویس دوره‌ای، می‌تواند از بروز خسارات جدی به سیستم انتقال قدرت جلوگیری کند.
خرید محصولات دیفرانسیل
انواع گیربکس‌های باکیفیت برای خودروهای سنگین و نیمه‌سنگین را از فروشگاه ما تهیه کنید.
تجربه ٬ تخصص و تکنولوژی ؛ امضای دیزل خودرو
📞 مشاوره تخصصی و استعلام قیمت:
ارتباط با ما : دیزل خودرو
دیدگاه کاربران (4 دیدگاه)