توسط : شافت گیربکس تونلی ZF 16S1650 (0091303104) از یکی از مهم‌ترین قطعات انتقال نیرو در سیستم گیربکس‌های سنگین محسوب می‌شود. این قطعه از نظر متریال، طراحی و عملیات حرارتی، کاملاً مهندسی شده و ویژه است.
🛠۱. فولاد سخت‌کاری‌شده یعنی چی؟
فولاد به تنهایی نرم نیست ولی نسبت به فشار و سایش معمولی مقاومت متوسطی داره.
برای اینکه قطعه‌ای مثل شافت گیربکس بتونه بار سنگین، فشار پیچشی و سایش دائم رو تحمل کنه، باید:
🔧 سخت‌کاری (Heat Treatment) بشود یعنی:
- در کوره داغ می‌شود (مثلاً تا ۸۰۰ درجه)
- بعد سریعاً سرد می‌شود (توی روغن یا آب)
- بعد دوباره “تمپر” می‌شود تا هم سخت باشد هم ترد نشود
- این عملیات باعث می‌شود سطح شافت خیلی سخت ولی مغز اون انعطاف‌پذیر بماند (مثل شمشیر)
فولاد سخت‌کاری‌شده با آلیاژ مقاوم یعنی چه؟
شافت این گیربکس از فولادهای مخصوص صنعتی با قابلیت سخت‌کاری سطحی ساخته شده که معمولاً شامل فولادهای آلیاژی مانند:
- 20CrMo (کروم-مولیبدن)
- 18CrNiMo7-6 (نیکل-کروم-مولیبدن)
- یا AISI 8620 می‌باشد.این فولادها دارای عناصر آلیاژی مثل کروم، مولیبدن، نیکل، منگنز و وانادیم هستند که مقاومت قطعه را در برابر فشار، حرارت، سایش و ضربه بالا می‌برند.
✅ ۲. آلیاژ مقاوم یعنی چه؟
فولادی که در قطعات صنعتی استفاده می‌شود معمولاً خالص نیست.
برای قوی تر کردن آن، به آن فلزاتی اضافه می‌کنند مثل:
|
عنصر |
کاربرد |
|
کروم (Cr) |
مقاوم در برابر سایش |
|
مولیبدن (Mo) |
مقاوم در برابر حرارت و فشار |
|
نیکل (Ni) |
افزایش استحکام کششی |
|
وانادیم (V) |
مقاوم در برابر شکست |
|
منگنز (Mn) |
کمک به سخت‌کاری بهتر |
⤴ به این ترکیب میگویند( فولاد آلیاژی)
عملیات سخت‌کاری روی شافت
برای اینکه این شافت در برابر فشار دنده زنی و گشتاورهای بالا مقاومت کند، روی آن عملیات سخت‌کاری سطحی (Case Hardening) انجام می‌شود:
|
مشخصات |
سختی |
|
قسمت مقدار سختی |
(راکول C) |
|
سطح شافت |
58 تا 62 HRC 🔒 (خیلی سخت – ضد سایش) |
|
عمق |
سخت شدگی 0.8 تا 1.2 میلی‌متر 🛡️ |
|
مغز |
شافت 35 تا 40 HRC (نیمه‌سخت – ضد ضربه) |
✅ این طراحی باعث می‌شود که:
- سطح شافت در برابر سایش سینکرون و درگیری دنده‌ها مقاوم باشد
- اما مغز شافت انعطاف‌پذیر بماند و در برابر شکست ناگهانی مقاومت کند
️ اهمیت این ساختار در عملکرد
- افزایش طول عمر شافت در استفاده‌های سنگین
- کاهش احتمال خوردگی دندانه یا شکستگی شافت
- تحمل ضربات ناشی از اشتباه راننده یا شرایط بار بالا
- مقاومت بیشتر در برابر نوسانات دمایی و فشار روغن
🔧 نکته فنی مهم برای تعمیرکارها:
هنگام خرید یا تعویض شافت گیربکس ZF 16S1650، دقت کنید شافت باید:
- ✅ از فولاد سخت‌کاری‌شده با آلیاژ اصلی ساخته شده باشد
- ✅ مغز نیمه‌سخت داشته باشد (نه تماماً سخت، چون ترد می‌شود)
- ✅ کد فنی معتبر مانند 1314.303.104 یا مشابه داشته باشد
- ✅ سطح آن با سختی‌سنج راکول بین 58–62 HRC تست شده باشد
این نموداری که می‌بینی، نمای دقیقی از سختی شافت گیربکس ZF مدل 16S1650 از سطح تا مغز هست:
سمت چپ نمودار، سطح شافت با سختی بالا (حدود 62 HRC)
هرچه به سمت مغز شافت می‌رویم (عمق بیشتر)، سختی کاهش پیدا می‌کند تا به حدود 35 HRC برسد
🔍 این نمودار دقیقاً همون چیزی است که در آزمایشگاه متالوژی با تست میکروسختی (مثل Rockwell یا Vickers) به‌دست می آید.
خرید شافت زير 20/17برزیلی1700
انواع گیربکس‌های باکیفیت برای خودروهای سنگین و نیمه‌سنگین را از فروشگاه ما تهیه کنید.
📌 جمع‌بندی
شافت ورودی گیربکس ZF 16S1650، یک قطعه آلیاژی تخصصی با سخت‌کاری سطحی است که هم در برابر سایش مقاوم است، هم در برابر ضربه. این ویژگی‌ها آن را برای شرایط کاری سخت کامیون‌های سنگین ایده‌آل کرده است.
تجربه ٬ تخصص و تکنولوژی ؛ امضای دیزل خودرو
📞 مشاوره تخصصی و استعلام قیمت:
ارتباط با ما : دیزل خودرو
دیدگاه کاربران (1 دیدگاه)